Δεν πρόκειται για «πανώλη» ούτε για «αποκάλυψη». Δεν είναι «Κινεζική» ή «Ασιατική» ασθένεια. Επίσης, δεν θα έπρεπε να κατηγορούνται οι φορείς του ιού για τη διασπορά της νόσου… Στις προτάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) προτρέπονται τα ΜΜΕ να διασφαλίσουν ότι ο τρόπος κάλυψης της πανδημίας δεν θα υποδαυλίζει ένα κύμα πανικού και δεν θα στιγματίζει μέρη της κοινωνίας.
«Συνήθως φοβόμαστε το άγνωστο, και εύκολα συνδέουμε τον φόβο αυτό με τους ‘άλλους’», επισημαίνει ο Π.Ο.Υ. στις οδηγίες που εξέδωσε έπειτα από αναφορές για κρούσματα ρατσιστικής βίας σε κάποιες χώρες καθώς και διάδοσης ψευδών ειδήσεων στο διαδίκτυο.
Αν τα Μέσα συνδράμουν την προσπάθεια ενημέρωσης του Κοινού, ο COVID-19 θα γίνει πιο κατανοητός και λιγότερο τρομακτικός, τονίζει ο Π.Ο.Υ. Και αν τα ΜΜΕ δείξουν μεγαλύτερη προσοχή στην γλώσσα που χρησιμοποιούν, αυτό θα μειώσει τις πιθανότητες στιγματισμού των πιθανών φορέων του ιού.
«Ο στιγματισμός μπορεί να υπονομεύσει την κοινωνική συνοχή και να οδηγήσει στην περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη και όχι μικρότερη διασπορά της νόσου», υπογραμμίζει ο Π.Ο.Υ. Εν συντομία, αν ένας άνθρωπος προσπαθήσει να κρύψει την πάθησή του προκειμένου να αποφύγει το κοινωνικό στίγμα, μειώνονται οι πιθανότητες, ο άνθρωπος αυτός, να επιδιώξει να κάνει το διαγνωστικό τεστ ή να αναζητήσει θεραπεία.
Ακολουθούν μερικές από τις συμβουλές του Π.Ο.Υ. γι’ αυτά που θα πρέπει να κάνουμε και αυτά που θα πρέπει να αποφεύγουμε.
Πρέπει να μιλάμε για τον COVID-19
– Μιλήστε για τον νέο κορωνοϊό (COVID-19)
– Αποφύγετε να του προσδώσετε φυλετικά ή τοπικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι ο «Ιός της Γουχάν», ο «Κινεζικός» ή «Ασιατικός Ιός». Το επίσημο όνομα της νόσου έχει επιλεγεί εσκεμμένα για αποφυγή στιγματισμού – το «co» αναφέρεται στο Corona, το «vi» στο virus (ιός) και το «d» στο disease (νόσος), ενώ ο αριθμός 19 δόθηκε γιατί η νόσος προέκυψε το 2019.
– Μιλήστε για το ότι κάποιοι άνθρωποι «προσβλήθηκαν» από, ή «κόλλησαν» τον ιό.
– Μη λέτε ότι κάποιοι «μεταδίδουν τον κορωνοϊό», «μολύνουν τρίτους» ή «διασπείρουν τον ιό» καθώς αυτή η επιλογή λέξεων υπονοεί εσκεμμένη από μέρους τους μετάδοση του ιού και τους αποδίδει ευθύνες.
– «Κάνοντας χρήση όρων που ποινικοποιούν ή απαξιώνουν τους φορείς ή νοσούντες, δημιουργείται η εντύπωση ότι όσοι φέρουν τον ιό έχουν με κάποιο τρόπο διαπράξει κάποιο σφάλμα ή ότι είναι λιγότερο άνθρωποι σε σχέση με τους υπολοίπους. Αυτό τροφοδοτεί το κοινωνικό στιγματισμό, υπονομεύει το αίσθημα της ενσυναίσθησης απέναντί τους και πιθανόν να μειώνει την προθυμία τους να ζητήσουν ιατρική βοήθεια ή να δεχτούν να υποβληθούν στον διαγνωστικό έλεγχο και σε καραντίνα», αναφέρει ο ΠΟΥ.
Όταν μιλάμε για τον COVID19, κάποιες λέξεις μπορεί
να αποδίδουν αρνητικές ιδιότητες σε κάποιους ανθρώπους
τροφοδοτώντας πρακτικές στιγματισμού τους…
WHO Director-General Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus
– «Αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι το στίγμα και ο φόβος που περιβάλλει τα μεταδιδόμενα νοσήματα εμποδίζει την αντιμετώπισή τους. Αυτό που βοηθά είναι η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στα συστήματα υγείας και στις συμβουλές εμπειρογνωμόνων, δείχνοντας συμπάθεια στους ασθενείς, κατανοώντας την ίδια τη νόσο και υιοθετώντας αποτελεσματικά, πρακτικά μέτρα έτσι ώστε να μπορούν οι πολίτες να μένουν τόσο οι ίδιοι, όσο και τα αγαπημένα τους πρόσωπα, υγιείς.»
Επιμείνετε στα δεδομένα
– Αναφερθείτε με ακρίβεια στους κινδύνους που ενέχει ο COVID-19, βασισμένοι σε επιστημονικές μελέτες και στις τελευταίες επίσημες υγειονομικές οδηγίες.
– Μην επαναλαμβάνετε ή διαχέετε μη-διασταυρωμένες φήμες και αποφύγετε τις γλωσσικές υπερβολές που έχουν ως στόχο την πρόκληση φόβου όπως οι όροι «πανώλη», «αποκάλυψη», «εφιάλτης», κλπ.
– Μια επιδημία παραπληροφόρησης και φημολογίας μεταδίδεται πιο γρήγορα και από τον ίδιο τον νέο κορωνοϊό.
Κρατήστε στάση αισιοδοξίας
– Φανείτε αισιόδοξοι και δώστε έμφαση στην αποτελεσματικότητα της πρόληψης αλλά και των μέτρων αντιμετώπισης της νόσου. Είναι μια νόσος την οποία οι περισσότεροι θα καταφέρουν να ξεπεράσουν.
– Μην τονίζετε και μην επιμένετε στα αρνητικά, ή στα μηνύματα «απειλής». Υπάρχουν απλά βήματα που μπορούμε όλοι να ακολουθήσουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, τους οικείους μας και τους πιο ευάλωτους συνανθρώπους μας.
– Υπογραμμίστε πόσο αποτελεσματική είναι η λήψη προστατευτικών μέτρων ώστε να μην κολλήσουμε εμείς, αλλά και τη σημασία να υποβληθούμε στην σχετική εξέταση και να ακολουθήσουμε την ενδεδειγμένη θεραπεία αν νοσήσουμε.
