Έχοντας ξεκινήσει από τα δύο προηγούμενα τεύχη μας μια σειρά άρθρων για τον ρόλο των Διεθνών Οργανισμών, αρχίζοντας με την «Διεθνή Οικονομική Διακυβέρνηση», συνεχίζουμε στο παρόν άρθρο με σκοπό να εξετάσουμε την «Παγκόσμια Διακυβέρνηση» με επίκεντρο τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Εν μέσω μίας πρωτόγνωρης, στα σύγχρονα χρονικά, πανδημίας, αλλά και στον απόηχο της προεδρίας Τραμπ στις ΗΠΑ, προβάλλει πάλι η απαίτηση για κάτι που θα μπορούσε να κάμψει τα βραχυπρόθεσμα εθνικά συμφέροντα προς όφελος ενός παγκόσμιου κοινού αγαθού…
Οι συζητήσεις για το ρόλο των διεθνών οργανισμών, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και το μέλλον τους , έχουν επανέλθει στο προσκήνιο -με επίκεντρο τον ΟΗΕ. Με απώτερο στόχο την επίτευξη της Ατζέντας 2030, υπάρχουν πολλές συζητήσεις για το πως θα μπορούσε ο ΟΗΕ, μαζί με τους υπόλοιπους οργανισμούς που απαρτίζουν το οικοσύστημα του, να λειτουργήσουν με περισσότερη αποτελεσματικότητα, την επόμενη δεκαετία με στόχο την επίτευξη αυτών των στόχων. Ταυτοχρόνως, υπάρχουν προβληματισμοί για την ικανότητα αυτών των θεσμών να ξεπεράσουν τις διάφορες προκλήσεις που αντιμετωπίσουν, αλλά και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού, σε παγκόσμια βάση.
Όλα αυτά θα επιχειρήσουμε να τα προσεγγίσουμε, με σκοπό να δώσουμε, τελικά, απαντήσεις στο ερώτημα «και τώρα τι;», καθώς βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, ανάμεσα στην ανάγκη μίας ευρύτερης συνεργασίας της παγκόσμιας κοινότητας, των κρατών και των λαών, αλλά και του χάσματος δημοκρατικότητας και της έλλειψης εμπιστοσύνης που, συχνά, αντιμετωπίζουν οι Διεθνείς Θεσμοί και Οργανισμοί εκ μέρους των πολιτών.
Στο πρώτο αυτό μέρος θα παρουσιάσουμε το οικοσύστημα του ΟΗΕ και των διεθνών οργανισμών τοποθετώντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τις δυσκολίες που υπάρχουν στην λειτουργία τους για να συνεχίσουμε κατόπιν, στα επόμενα μέρη, με απόψεις, αναλύσεις και μεταρρυθμιστικές προτάσεις, από καταξιωμένους επιστήμονες, διπλωμάτες, πρώην στελέχη του ΟΗΕ και άλλων οργανισμών, για το σήμερα και το αύριο αυτών των θεσμών παγκόσμιας διακυβέρνησης.
Παγκόσμια Διακυβέρνηση – Τι είναι
Η παγκόσμια διακυβέρνηση είναι η κίνηση προς την πολιτική συνεργασία μεταξύ διακρατικών παραγόντων, η οποία στοχεύει στη διαπραγμάτευση δράσεων και αντιδράσεων σε προβλήματα που επηρεάζουν περισσότερα από ένα κράτη ή περιοχές. Περιλαμβάνει, έτσι, δραστηριότητες που υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα, σε διεθνές, διακρατικό και περιφερειακό επίπεδο, με στόχο να παρέχει παγκόσμια δημόσια αγαθά, ιδίως ειρήνη και ασφάλεια, συστήματα δικαιοσύνης και διαμεσολάβησης για συγκρούσεις, λειτουργικές αγορές και ενοποιημένα πρότυπα για το εμπόριο και τη βιομηχανία.
Ο κορυφαίος θεσμός που είναι αρμόδιος για την παγκόσμια διακυβέρνηση σήμερα είναι τα Ηνωμένα Έθνη.
Στον ευρύτερο ορισμό της «παγκόσμιας διακυβέρνησης» συμπεριλαμβάνονται όχι μόνο οι διεθνείς οργανισμοί, αλλά και οι «υπερεθνικοί» θεσμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλοι μη κρατικοί φορείς («stakeholders»), όπως και οι διεθνείς συμφωνίες.
Πρόκειται για ένα δυναμικό και περίπλοκο φαινόμενο διαδραστικής διαμόρφωσης πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου οι διεθνείς διακυβερνητικοί 
ως κεντρικοί, επίσημοι και θεσμικοί φορείς στις διαδικασίες συνεργατικής αντιμετώπισης και επίλυσης των προβλημάτων, λειτουργούν όχι μόνο ως το σημείο εστίασης της παγκόσμιας πολιτικής, αλλά και ως δομές που ενθαρρύνουν την πολιτική επικοινωνία και αλληλεπίδραση μεταξύ κυβερνήσεων, κρατών και μη-κρατικών δρώντων.
Η λειτουργία και η δράση αυτών των παγκόσμιων οργανισμών αποτελεί μέρος της ευρύτερης πολιτικής φιλοσοφίας και ιδεολογίας του κοσμοπολιτισμού. Ο κοσμοπολιτισμός είναι η ιδεολογία κατά την οποία όλοι οι λαοί ανήκουν σε μία μοναδική παγκόσμια κοινότητα, που βασίζεται σε μία «κοινή ηθική». Η ιδεολογία του κοσμοπολιτισμού επίσης προωθεί την επί ίσοις όροις αξιοπρέπεια των ατόμων, τον μη αποκλεισμό, την υπέρβαση των δυαδικοτήτων του παγκόσμιου και τοπικού, αλλά και του εθνικού και διεθνούς, και την ανάπτυξη μετα-εθνικών και δια-πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των πολιτικών κοινοτήτων.
Ο πολιτικός κοσμοπολιτισμός, επίσης, υποστηρίζει πολιτικές ρυθμίσεις για τη δικαιοσύνη και τη διατήρηση των πολιτιστικών διαφορών και τον εκδημοκρατισμό της παγκόσμιας διακυβέρνησης (αλλά και την εναντίωση στη δημιουργία οποιασδήποτε μορφής «ομογενοποίησης» και καταπιεστικής παγκόσμιας κυβέρνησης). Αντιθέτως, θεωρεί πως η παγκοσμιοποίηση αποτελεί βάση για μία νέα αντίληψη της διακρατικής δημοκρατίας, προσθέτοντας στην δημοκρατία στο εσωτερικό των εθνών την δημοκρατία μεταξύ των κρατών, αλλά και την παγκόσμια δημοκρατία δια μέσου της παγκόσμιας διακυβέρνησης. Οι υπαρκτές βάσεις για κάποιου είδους παγκόσμια διακυβέρνηση συμπεριλαμβάνουν, έτσι, τους διακυβερνητικούς οργανισμούς, τις διεθνείς ΜΚΟ, περιφερειακές οργανώσεις και παγκόσμια κοινωνικά κινήματα, με κύριο παράγοντα της παγκόσμιας πολιτικής το άτομο αντί του κράτους και μετατόπιση της πολιτικής από κρατικοκεντρική-διακρατική, σε παγκόσμια.
Το «οικοσύστημα» του ΟΗΕ
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια λειτουργεί το οικοσύστημα του ΟΗΕ. Έχοντας ιδρυθεί το 1945 στον απόηχο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, με 51 ιδρυτικά κράτη-μέλη, o ΟΗΕ αποτελείται σήμερα από 193 κράτη-μέλη, ενώ οι κύριοι τομείς δράσεις του είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ειρήνη και ασφάλεια, η ανάπτυξη και η καταπολέμηση της φτώχειας, και, τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ απαρτίζουν την Γενική Συνέλευση, όπου κάθε χώρα έχει μία ψήφο. Η Γενική Συνέλευση είναι ένα από τα πέντε κύρια, ενεργά όργανα του ΟΗΕ, μαζί με το Συμβούλιο Ασφαλείας (15 μέλη, με 5 μόνιμα μέλη που διαθέτουν δικαίωμα άσκησης βέτο και 10 μη-μόνιμα μέλη που εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση ανά διετία), τη Γενική Γραμματεία, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο (54 μέλη, που εκλέγονται από τη Συνέλευση), και το Διεθνές Δικαστήριο (που απαρτίζεται από 15 δικαστές οι οποίοι εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση για εννιάχρονη θητεία).
Πέρα από τα κεντρικά όργανα του ΟΗΕ, υπάρχει η ηγεσία του, με αρχηγό τον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση ύστερα από εισήγηση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η θητεία του Γενικού Γραμματέα είναι πέντε έτη και, ενώ δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των θητειών, κανένα από τα εννέα άτομα που έχουν εκτελέσει τα καθήκοντα του Γενικού Γραμματέα δεν έχει παραμείνει στην θέση για περισσότερο από δύο θητείες. Ο ρόλος του Συμβουλίου Ασφαλείας στην εισήγηση του υποψήφιου Γενικού Γραμματέα, επίσης, σημαίνει πως οποιοδήποτε από τα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του Συμβουλίου έχει το δικαίωμα επιβολής βέτο εναντίον κάποιου υποψηφίου.
Η «οικογένεια» του ΟΗΕ επίσης συμπεριλαμβάνει έξι εξειδικευμένα ταμεία και προγράμματα: το Πρόγραμμα Ανάπτυξης (UNDP), το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος (UNEP), το Ταμείο για τον Πληθυσμό (UNFPA), το Πρόγραμμα Ανθρώπινων Οικισμών (UNHSP), το Ταμείο για τα Παιδιά (UNICEF) και το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP). Σημαντική θέση στο οικοσύστημα του ΟΗΕ διατηρούν οι 15 εξειδικευμένοι οργανισμοί, που συμπεριλαμβάνουν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMF), τον Εκπαιδευτικό, Επιστημονικό και Πολιτισμικό Οργανισμό (UNESCO) και τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO).Εντός του οικοσυστήματος του ΟΗΕ υπάρχουν και άλλοι εννέα σχετιζόμενοι φορείς, όπως το Ταμείο Ανάπτυξης για τις Γυναίκες (UN Women). Υπάρχουν, επίσης, επτά «σχετιζόμενοι» οργανισμοί, που συμπεριλαμβάνουν την Παγκόσμια Τράπεζα και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (WTO).
Προβλήματα και προκλήσεις
Η «οικογένεια» του ΟΗΕ, όπως φαίνεται από την προαναφερόμενη παρουσίαση, «εξαπλώνεται» σε πολλούς τομείς και πολλές δραστηριότητες. Κατά πόσο, όμως, είναι ο ΟΗΕ και τα μέλη του οικοσυστήματός του αποτελεσματικά στην επίτευξη της αποστολής τους;
Κείμενο του Ινστιτούτου Έρευνας και Εκπαίδευσης του ΟΗΕ (UNITAR) αναφέρεται στις προκλήσεις που σχετίζονται με την αυξανόμενη περιπλοκότητα του παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «ένας διασυνδεδεμένος κόσμος δεν μεταφράζεται σε έναν πιο ενωμένο κόσμο». Οι προτεραιότητες και τα συμφέροντα των κρατών-μελών του ΟΗΕ είναι ποικίλα και παντός περιεχομένου. Ο ρόλος των ίδιων των κρατών έχει εξελιχθεί, ενώ οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών, οι ΜΚΟ, και οι ιδιωτικές εταιρίες επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο τις εθνικές προτεραιότητες. Ο αυξανόμενος αριθμός διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, που έχουν ιδρυθεί έξω από το οικοσύστημα του ΟΗΕ (όπως για παράδειγμα η συμμαχία «BRICS» και ο νέος «Δρόμος του Μεταξιού») είναι άλλη μία πρόκληση, την οποία πρέπει να αντιμετωπίσει ο ΟΗΕ, καθώς κάποια κράτη προτιμούν αυτούς τους εναλλακτικούς φορείς για την επίλυση σημαντικών ζητημάτων. Ακόμη, η αυξανόμενη οικονομική ανισότητα δημιουργεί αστάθεια στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, το οποίο χαρακτηρίζεται από αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις και την παγκόσμια ανακατανομή της φτώχειας και του αποκλεισμού.
Ο Hans d’Orville, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής στρατηγικού σχεδιασμού της UNESCO, αναφέρεται σε συνέντευξή του, στις δύο, κατά την άποψή του, μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ΟΗΕ. Η πρώτη πρόκληση σχετίζεται με την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, μέχρι την προθεσμία που έχει οριστεί, δηλαδή μέχρι το 2030. Η δεύτερη πρόκληση, σύμφωνα με τον d’Orville, αναφέρεται στην δυνατότητα του ΟΗΕ να διατηρήσει την ειρήνη.
Άλλες ανησυχίες που έχουν εκφράσει τωρινά και πρώην στελέχη του ΟΗΕ, και, από την επιστημονική κοινότητα, συμπεριλαμβάνουν τον αντιηγεμονικό αναπροσανατολισμό των χωρών του τρίτου κόσμου και την απομάκρυνση τους από την παραδοσιακή αναπτυξιακή πολιτική και την παγκόσμια κρίση «άκρων και μέσων», που αναγνωρίζει πως υπάρχουν όρια στην οικονομική ανάπτυξη και πως η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη προκαλεί επιπτώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Επίσης τονίζεται πως η διεθνή συλλογική δράση είναι δυσκολότερη σε εποχές οικονομικής κρίσης, όπου αυξάνονται οι τάσεις αυτοπροστατευτισμού. Επίσης, άλλοι παράγοντες που συχνά προκαλούν ανησυχίες είναι η κλιματική αλλαγή και η μείωση της βιοποικιλότητας, και η ανεπαρκή αντιπροσώπευση των πολιτών που ζουν σε αδύναμα ή αποτυχημένα κράτη.
Επιστημονική έρευνα του Mathias Koenig-Archibugi, καθηγητή διεθνής πολιτικής στο London School of Economics, εντοπίζει τρία κενά στο σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης:
– Το «κενό δικαιοδοσίας», γνωστό και ως δημοκρατικό χάσμα, αναφέρεται στην απουσία των δημοκρατικών διαδικασιών, που θα εξασφάλιζαν τη λογοδοσία της παγκόσμιας διακυβέρνησης στους λαούς.
– Το «κενό συμμετοχής» αναφέρεται στην απουσία μίας παγκόσμιας δημόσιας σφαίρας, που θα επέτρεπε την συμμετοχή των πολιτών ανά τον κόσμο στη διαμόρφωση της παγκόσμιας ατζέντας.
– Το «κενό κινήτρων» αναφέρεται στην συμπεριφορά των ίδιων των κρατών, που εξαιτίας της απουσίας μηχανισμών δέσμευσης των κρατών για την συμμετοχή τους στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων, πολλές φορές επιλέγουν την μη συμμετοχή, ενώ επωφελούνται από την μετακύλιση του κόστους επίλυσης των προβλημάτων στις χώρες, που δρουν ενεργά (φαινόμενο γνωστό ως «free riding» κατά την οικονομική ορολογία).
Ως εκ τούτου, εντείνονται οι ανησυχίες για το μέλλον του ΟΗΕ από επιστήμονες και πρώην στελέχη του. Μάλιστα, έχει υπάρξει παρομοίωση της πορείας του ΟΗΕ με αυτήν της Κοινωνίας των Εθνών, η οποία, επισήμως, έπαψε να υφίσταται το 1946, αλλά, που ήταν ανενεργή, επί της ουσίας, από το 1933. Παρομοίως, έχει προβλεφθεί πως μελλοντικές, ενδεχόμενες αποτυχίες του ΟΗΕ, όπως για παράδειγμα η μη επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Ατζέντας 2030, μπορεί να οδηγήσει τον ΟΗΕ στην ίδια κατάληξη με την Κοινωνία των Εθνών και για τους ίδιους λόγους: θα υποστεί απώλεια της νομιμοποίησής του αλλά και της στήριξής του από τα κράτη-μέλη και τους πολίτες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η έλλειψη ευρύτατης γνώσης για την δραστηριότητα και το έργο του ΟΗΕ. Παρόλο που έρευνα της Pew Research που διεξήχθη το 2019 σε 32 χώρες δείχνει ένα ποσοστό 61%, που διατηρεί θετική γνώμη για τον ΟΗΕ, εντοπίζονται κενά, όσον αφορά την γνώση των πολιτών για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες του ΟΗΕ. Δημοσκόπηση του Ipsos που διεξήχθη το 2019 βρήκε πως, σε παγκόσμια βάση, παρόλο που το 74% των ερωτηθέντων δηλώνουν «κάποια γνώση» για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, μόλις το 26% δηλώνει πως γνωρίζουν «αρκετά» ή «πολλά» για τους συγκεκριμένους στόχους – με ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά να καταγράφονται σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η Ιαπωνία (8%), Γαλλία (11%), Ιταλία (11%), Καναδάς (11%), και Ηνωμένο Βασίλειο (13%).
Σημειώνεται, πάντως, πως ο ΟΗΕ φαίνεται να έχει λάβει υπόψη του την κριτική που έχει δεχθεί για την έλλειψη λογοδοσίας προς τους πολίτες ανά τον κόσμο. Αυτό φάνηκε, μεταξύ άλλων, από την περυσινή εκστρατεία UN75, κατά την οποία -επ’ αφορμής της 75ης επετείου του- ο ΟΗΕ ανέλαβε μία σειρά πρωτοβουλιών, όπως η διεξαγωγή παγκόσμιας δημοσκόπησης, που τον έφερε πιο κοντά στην παγκόσμια κοινή γνώμη.
Και τώρα τι; Λύσεις και μεταρρυθμίσεις
Η παγκόσμια διακυβέρνηση βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, σε έναν κόσμο που επιχειρεί να ξεπεράσει τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19, και όπου έχει κορυφωθεί ο πολιτικός διχασμός και η κοινωνική πόλωση σε πολλές χώρες. Υπάρχουν πολλές φωνές που ισχυρίζονται πως οι οργανισμοί του ΟΗΕ χρειάζονται αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Ας ξεκινήσουμε όμως με το γιατί: γιατί χρειάζονται αυτές οι αλλαγές και αυτές οι μεταρρυθμίσεις;
Επιστημονικές απόψεις για το συγκεκριμένο ερώτημα αναφέρουν την αυξανόμενη αλληλεξάρτηση του παγκόσμιου συστήματος εξαιτίας της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας, της Ινδίας και της Βραζιλίας, την διασύνδεση φαινομενικά ξεχωριστών θεμάτων όπως κλιματική αλλαγή και οικονομικές κρίσεις, και την ανάγκη δημιουργίας ενός κοινού παγκόσμιου πλαισίου που θα είναι δεκτό όχι μόνο από διεθνείς παράγοντες αλλά και από εσωτερικούς παράγοντες σε κάθε χώρα.
Οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι κάτι καινούριο για τον ΟΗΕ. Αποτελούν ένα από τα χαρακτηριστικά του ήδη από την δεκαετία του 1950.
Κάποια από τα κύρια ζητήματα, που έχουν τεθεί πρόσφατα και που κυριαρχούν στην ατζέντα μεταρρύθμισης του ΟΗΕ συμπεριλαμβάνουν τον περαιτέρω εκδημοκρατισμό του ΟΗΕ (όπως, η απευθείας ψηφοφορία για τον Γενικό Γραμματέα ή τη Γενική Συνέλευση) και μεταρρυθμίσεις που αφορούν την ύπαρξη χωρών με αμφίβολη στάση προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, ως μέλη της Ύπατης Αρμοστείας. Άλλες προτάσεις αφορούν την δημιουργία καινούριων οργάνων, όπως, για παράδειγμα, ένα όργανο που θα ασχολείται αποκλειστικά με το περιβάλλον ή με τις ειρηνικές αποστολές, ή η δημιουργία κοινοβουλευτικής συνέλευσης του ΟΗΕ.
Πολλές προτάσεις, ωστόσο, αφορούν το Συμβούλιο Ασφαλείας, όπως την αύξηση του συνολικού αριθμού των μελών και την περαιτέρω αντιπροσώπευση της Ασίας. Ακόμη, προτάσεις αφορούν την αύξηση του αριθμού των μόνιμων μελών, με δικαίωμα άσκησης βέτο (οι χώρες, που, συνήθως, προτείνονται είναι η Βραζιλία, η Γερμανία, η Ινδία και η Ιαπωνία). Υπάρχουν, επίσης, προτάσεις που αφορούν αλλαγές στον τρόπο άσκησης του βέτο (όπως η ολική κατάργησή του, ή ο περιορισμός χρήσης του σε συγκεκριμένα θέματα). Ωστόσο, παρόλο που τέτοιες προτάσεις έχουν τεθεί, εδώ και αρκετές δεκαετίες, δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στην λειτουργία του Συμβουλίου μέχρι στιγμής.
Σειρά προτάσεων έχει τεθεί από τον ίδιο τον Γ.Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για μεταρρύθμιση του αναπτυξιακού συστήματος του ΟΗΕ, που μεταξύ άλλων θα δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και βελτιωμένο συντονισμό ανάμεσα σε όλους τους οργανισμούς του ΟΗΕ για την επίτευξη των στόχων της Ατζέντας 2030. Έχουν, μάλιστα, δημιουργήσει μέχρι και ξεχωριστό πληροφοριακό ιστότοπο για το θέμα των μεταρρυθμίσεων –της αυτοβελτίωσης τους– με το όνομα “United to Reform”.
«Με τις διαρθρωτικές πτυχές των μεταρρυθμίσεων να είναι πλέον παγιωμένες, είναι επιτακτική ανάγκη να κρατήσουμε το πόδι στο πεντάλ για να επιτύχουμε την αλλαγή κουλτούρας που χρειαζόμαστε για μεγαλύτερη συνεργασία σε πυλώνες και απτά αποτελέσματα για όλους τους ανθρώπους».
Γ.Γ. ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες
Άλλες προτάσεις που έχουν τεθεί από στελέχη του ΟΗΕ (παρόντα και μη) και από επιστήμονες αφορούν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία διεθνούς κοινοπραξίας για την αντιμετώπιση ιών, την υιοθέτηση νέας πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής που θα ενσωματώνεται σε όλες τις λειτουργίες του ΟΗΕ, την βελτίωση της τεχνογνωσίας του ΟΗΕ για ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης, και την δημιουργία συμμαχιών με θεματολογικά κριτήρια (αντί για γεωγραφικά), με τη συμμετοχή μη κρατικών φορέων.
Μια επιπλέον κατηγορία προτάσεων αφορά την άμεση ευθυγράμμιση του ΟΗΕ και των οργανισμών του με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Προτείνεται, για παράδειγμα, να τοποθετηθεί η επίτευξη των Στόχων στην κορυφή της ατζέντας σημαντικών διεθνών συναντήσεων, όπως στις Συνόδους Κορυφής της G20. Επιπλέον, έχει προταθεί η συλλογή δεδομένων για τον αριθμό των γυναικών, ανδρών και παιδιών, σε κάθε χώρα, που έχουν «αφεθεί πίσω», όσον αφορά την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Να σημειωθεί ότι ακόμα και οι ίδιοι οι Στόχοι δεν έχουν μείνει στο απυρόβλητο, καθώς ακούγονται φωνές που ισχυρίζονται πως οι Στόχοι δεν είναι αρκετά φιλόδοξοι και πως απλά αποτελούν «μεγάλα λόγια» που συγκαλύπτουν έλλειψη δράσης. Συνεπώς, υπάρχουν προτάσεις που αφορούν αλλαγές στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα αλλαγές στα επιχειρηματικά μοντέλα ώστε να είναι συμβατά με την Ατζέντα 2030.
Για όλα αυτά τα ζητήματα θα επανέλθουμε στα επόμενα τεύχη του «Ορθού Λόγου» αναζητώντας, όπως είπαμε, απαντήσεις και λύσεις για το μέλλον του ΟΗΕ και της παγκόσμιας διακυβέρνησης. Για την αδήριτη ανάγκη «νέων κανονικοτήτων»…
