Η έλευση της νέας δεκαετίας φέρνει μαζί της μία σειρά από προκλήσεις που καλείται η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει και, ενδεχομένως, να επιλύσει μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Οι οικονομικές ανισότητες και πιθανές λύσεις όπως το Καθολικό Βασικό Εισόδημα (Universal Basic Income), η ακραία πόλωση σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο σε πολλές χώρες, τα κύματα μαζικής μετανάστευσης, οι συνεχιζόμενες δυσκολίες στον χώρο των διεθνών σχέσεων, οι αλλαγές στον χώρο της εργασίας και η ραγδαία αύξηση της αυτοματοποίησης, η κρίση εμπιστοσύνης που πλήττει κοινωνικούς θεσμούς αλλά και τη δημοσιογραφία, και φυσικά η κλιματική αλλαγή, αναζητούν αποτελεσματικές λύσεις προς όφελος της ανθρωπότητας. Σίγουρα, αυτές οι προκλήσεις θα βρίσκονται ψηλά στην «ατζέντα» της επόμενης δεκαετίας.
Στην αντιμετώπιση και επίλυση αυτών των προκλήσεων καλούνται να παίξουν ενεργό ρόλο, όχι μόνο οι εθνικές κυβερνήσεις, αλλά και οι διεθνείς θεσμοί. Εντός αυτών των πλαισίων, τα Ηνωμένα Έθνη εγκαινίασαν, από την 1η Ιανουαρίου 2020, την πρωτοβουλία UN75, σηματοδοτώντας όχι μόνο τα 75 χρόνια ύπαρξης του ΟΗΕ, αλλά την ανάγκη έναρξης ενός ευρύτατου διαλόγου, φέρνοντας «στο ίδιο τραπέζι» απλούς πολίτες, την κοινωνία πολιτών, εκπαιδευτικούς και καθηγητές, πολιτικούς εκπροσώπους και εθνικά κοινοβούλια, και άλλους σημαντικούς κοινωνικούς παράγοντες σε έναν κοινό διάλογο για το μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Προσγείωση στην πραγματικότητα
Η πρωτοβουλία UN75 προβάλλεται από τον ίδιο τον ΟΗΕ ως μία παγκόσμιας κλίμακας «προσγείωση στην πραγματικότητα» («reality check»). Σχετίζεται άμεσα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης που έχει θέσει ο ΟΗΕ, με απώτερο σκοπό το κτίσιμο, από κοινού, ενός «οράματος» για το 2045, χρονιά κατά την οποία ο ΟΗΕ θα έχει συμπληρώσει τον πρώτο αιώνα ύπαρξης του.
Υπογραμμίζοντας την σημαντικότητα αυτής της πρωτοβουλίας και την αναγκαιότητας μιας προσπάθειας που θα φέρει κοντά ολόκληρη την ανθρωπότητα στην αναζήτηση αποτελεσματικών και βιώσιμων λύσεων, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Antonio Guterres ζήτησε την ενεργό συμμετοχή του κοινού, δηλώνοντας:
«Καμία χώρα, καμία κοινότητα δεν μπορεί από μόνη της να επιλύσει τα περίπλοκα προβλήματα του κόσμου μας. Πρέπει να ενωθούμε, όχι μόνο να συζητήσουμε αλλά και να ακούσουμε. Είναι απολύτως αναγκαίο να συμμετάσχετε όλοι στον διάλογο. Χρειαζόμαστε την άποψη σας, τις στρατηγικές σας και τις ιδέες σας, ώστε να μπορέσουμε να δράσουμε με περισσότερη αποτελεσματικότητα υπέρ της ανθρωπότητας που υπηρετούμε».
Ένας παγκόσμιος διάλογος
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πρωτοβουλία UN75 αποτελεί τη μεγαλύτερη και πιο περιεκτική συζήτηση για παγκόσμια συνεργασία, με στόχο το χτίσιμο ενός λαμπρότερου μέλλοντος για το σύνολο της ανθρωπότητας. Αυτή η πρωτοβουλία θα πραγματοποιηθεί μέσω μιας σειρά διαλόγων, που θα λάβουν χώρα στο τρέχον έτος, σε τοπικές κοινωνίες και σε παγκόσμια κλίμακα. Αναζητώντας την ευρύτερη πιθανή συμμετοχή, αυτός ο διάλογος θα φτάσει, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σε πολλές και διαφορετικές τοποθεσίες, από σχολικές αίθουσες έως τις αίθουσες συνεδριάσεων μεγάλων εταιρειών και τοπικά δημαρχεία, κοινότητες, έως τα εθνικά κοινοβούλια. Ο στόχος αυτών των διαβουλεύσεων είναι να ακουστούν οι πάντες, από κάθε άκρη της γης, δίνοντας στο κοινό την δυνατότητα να εκφράσει τις ελπίδες του, τους φόβους και της ανησυχίες του, τις εμπειρίες του, αλλά και τις ιδέες για ένα καλύτερο μέλλον. (Συμμετέχετε και σεις στην έρευνα απαντώντας στις ερωτήσεις)
Πέραν της φυσικής παρουσίας προσώπων στις συζητήσεις, θα υπάρχει και έντονη παρουσία στο διαδίκτυο, υπό τη μορφή «πληθοπορισμού» (crowdsourcing), χρησιμοποιώντας τρεις βασικές πηγές πληροφοριών. Πρώτον, θα διεξαχθούν «δημοσκοπήσεις ενός λεπτού» που θα είναι προσβάσιμες σε όλους. Επιπλέον, δημοσκοπήσεις με περισσότερες λεπτομέρειες θα λάβουν χώρα σε 50 χώρες, ενώ επίσης θα διεξαχθεί ανάλυση -μέσω τεχνητής νοημοσύνης- της κοινής γνώμης, όπως εκφράζεται μέσω «παραδοσιακών» μέσων ενημέρωσης και μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε 70 χώρες. Θα γίνει έτσι μια ολοκληρωμένη «σφυγμομέτρηση» της παγκόσμιας κοινής γνώμης που θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια για να συμβάλλει στην δημόσια συζήτηση και την διαμόρφωση αποφάσεων σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο. Στόχος του ΟΗΕ είναι να δημιουργηθεί, με αυτόν τον τρόπο, ένα πρωτοποριακό, για τα παγκόσμια χρονικά, αποθετήριο λύσεων για τις μεγάλες προκλήσεις, που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, λύσεις προερχόμενες όχι από μία κλειστή ομάδα «ειδικών», αλλά από την ίδια την παγκόσμια κοινότητα.
Τρεις οι στόχοι
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η ανθρωπότητα θα έχει τον πρώτο λόγο, καθοδηγούμενη από την ίδια την πρωτοβουλία UN75 και από τους τρεις βασικούς στόχους που έχουν τεθεί στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας: διασύνδεση, ενίσχυση και δράση.
- Διασύνδεση: Η πρωτοβουλία UN75, ήδη, έχει ξεκινήσει την διαδικασία δημιουργίας ενός παγκόσμιου πολυποίκιλου δικτύου θεσμών, συνεργατών και ανθρώπων που θα αναλάβουν την πρωτοβουλία σύγκλησης διαλόγων, σε φυσική και διαδικτυακή μορφή. Απώτερος στόχος είναι η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων σε παγκόσμια βάση. Ανάμεσα τους, νέοι άνθρωποι, περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες και ομάδες ανθρώπων που παραδοσιακά δεν έχουν ρόλο και «φωνή» στους διαλόγους που αφορούν τον κόσμο και την παγκόσμια συνεργασία.
- Ενίσχυση: Η πρωτοβουλία UN75 έχει δημιουργήσει «εργαλειοθήκη», προσφέροντας μία σειρά από προτάσεις και κανόνες για το πως ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορέσει να συμμετάσχει στους διαλόγους, αλλά και να ξεκινήσει τους δικούς του, με στόχο την ενίσχυση της «φωνής» της ευρύτερης ανθρωπότητας, μέσα από πολλά «κανάλια»: δημοσκοπήσεις, ανάλυση περιεχομένου διαδικτύου και μέσων ενημέρωσης, και συλλογή οπτικοακουστικού υλικού, με τις καταθέσεις «απλών πολιτών», από όλο τον κόσμο, αποτυπώνοντας τις ιδέες και προτάσεις τους για το μέλλον της ανθρωπότητας.
- Έμπνευση και Δράση: Ο κάθε κύκλος διαλόγου που θα λάβει χώρα αποτελεί μία ευκαιρία «ενθάρρυνσης» απλών πολιτών να δραστηριοποιηθούν στις δικές τους ζωές και στην δική τους καθημερινότητα, βασιζόμενοι σε όλα όσα άκουσαν και έμαθαν ως συμμετέχοντες στους διαλόγους. Λειτουργώντας με τη λογική ότι τόσο οι «επίσημοι» όσο και οι «ανεπίσημοι» διάλογοι μπορούν να αποφέρουν γνώσεις και πραγματικά στοιχεία που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στη συνέχεια από εθνικούς και υπερεθνικούς θεσμούς, η UN75 προβλέπει πως τα «ευρήματα» αυτής της παγκόσμιας πρωτοβουλίας ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέα προγράμματα, νέες επενδύσεις, καινούριες συνεργασίες και νέες καμπάνιες, μεταξύ άλλων. Τα κυριότερα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν, στη συνέχεια, σε μία παγκόσμιας εμβέλειας πλατφόρμα, που βρίσκεται υπό δημιουργία από την ομάδα της UN75.
Είμαστε και εμείς εδώ…
Εμείς ως «Ορθός Λόγος», πάντα πιστοί στις αρχές της εποικοδομητικής δημοσιογραφίας, θα παρακολουθούμε με έντονο ενδιαφέρον τη συμμετοχή του κοινού και την ουσία των διαλόγων που θα λάβουν χώρα κατά τη διάρκεια του έτους τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και στην ίδια μας την χώρα, η οποία καλείται και αυτή να ανταποκριθεί σε μία σειρά προκλήσεων που θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της και το μέλλον των πολιτών της.
Με την ελπίδα πως το ξεκίνημα της νέας δεκαετίας θα σηματοδοτήσει μία «νέα αρχή» τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ανθρωπότητα γενικότερα, θα παρουσιάζουμε, στα επόμενα τεύχη μας, αρθρογραφία και αναλύσεις για το ρόλο των παγκόσμιων θεσμών, όπως ο ΟΗΕ, της δημοσιογραφίας και των μέσων ενημέρωσης γενικότερα, και την δραστηριότητα γύρω από την πρωτοβουλία UN75 και τα αποτελέσματα αυτής.
