Τρία χρόνια πριν, το έτος 2015, μετά από διετή θητεία στην προεδρία του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), η Πρόεδρός του κατέθεσε Έκθεση Πεπραγμένων του Τμήματος κατά τη διετία αυτή. Προκειμένου να εκτεθεί με σαφήνεια και λιτότητα η δράση του Τμήματος, χρειάστηκαν 98 σελίδες και πολλές ώρες δουλειάς για τη συλλογή των στοιχείων που αφορούσαν τις πολυποίκιλες δραστηριότητές του.
Το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ διαθέτει, λειτουργεί και συνεχώς, παρά τις αντίξοες συνθήκες, εμπλουτίζει: σπουδαστήρια, πανεπιστημιακό Μουσείο, υπαίθριο αρχαιολογικό χώρο – πάρκο, ψηφιακά εργαστήρια αρχαιολογικής και ιστορικής κατεύθυνσης, πανεπιστημιακή ανασκαφή, ενώ συμμετέχει ενεργά σε ερευνητικά προγράμματα ERASMUS, TEMPUS, CLIONET, EUROPEAN DOCTORATE, EUROPEAN MASTER και παρέχει δεκάδες Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα (OPEN ACADEMIC COURSES UoA).
Οι εκατοντάδες φοιτητές του εκπαιδεύονται πρακτικά -οι μεν αρχαιολογικής κατεύθυνσης, στην πανεπιστημιακή ανασκαφή του Μαραθώνα και στις ετήσιες θερινές ανασκαφές των καθηγητών τους / οι δε της Ιστορίας, σε συγκροτημένο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης σε διάφορα Ιστορικά Αρχεία της Αθήνας- την ίδια στιγμή που το Τμήμα έχει προχωρήσει στην έγκαιρη, ανελλιπή και συστηματική αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ΕΠΕΑΕΚ για την εκπαίδευση των φοιτητών του σε χώρους εργασίας.
Το ίδιο, εξ άλλου, το Μουσείο του Τμήματος αποτελεί ιδανικό τόπο καθημερινής εκπαίδευσης των φοιτητών καθώς διαθέτει χιλιάδες αντικείμενα (πρωτότυπα, αντίγραφα, εκμαγεία), διαχρονική συλλογή κυπριακών αγγείων καθώς και συλλογή έργων αιθιοπικής τέχνης. Τον πλούτο αυτόν τρυγούν κατ’ έτος όχι μόνον οι φοιτητές του Τμήματος αλλά και πολυάριθμοι μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που το επισκέπτονται από δεκάδες περιοχές του Λεκανοπεδίου και ξεναγούνται από το προσωπικό του Μουσείου.
Πρωτοπόρο πανελληνίως, από δεκαετίες, στη συγκρότηση ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών Α’ και Β’ Κύκλου, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ παράγει κατ’ έτος υψηλού επιπέδου διδακτορικές διατριβές καθώς και πολυάριθμες διπλωματικές εργασίες Α’ Κύκλου που προκύπτουν τόσο από το δικό του Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών όσο και από τα άλλα δύο Προγράμματα Μεταπτυχιακών στα οποία μετέχει, ως ιδρυτικό μέλος, μαζί με Τμήματα του ΕΚΠΑ και άλλων ΑΕΙ της χώρας. Κατ’ έτος, συμμετέχει σε δεκάδες έρευνες ενώ διοργανώνει περί τα 15 συνέδρια, επιστημονικές συναντήσεις και ευρύτερους κύκλους σεμιναρίων. Δράσεις που συμπληρώνονται και από ανάλογες εκδόσεις μια και το Τμήμα, μόνον κατά τη διετία 2013 -2015, εξέδωσε τρία επιστημονικά συλλογικά έργα του επιστημονικού του πεδίου.
Επιπλέον, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ έχει, κατά τα τελευταία χρόνια, επιχειρήσει ένα εντυπωσιακό άνοιγμα προς την κοινωνία, με σημαντικές και πρωτοπόρες δράσεις που απευθύνονται στο εκπαιδευτικό αλλά και στο ευρύ κοινό της χώρας. Το εντατικό και απαιτητικό Πρόγραμμα «Ιστορίης Επίσκεψις» έχει μέχρι σήμερα εκπαιδεύσει δωρεάν περί τους χίλιους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τόσο εντός όσο και εκτός Αθηνών˙ το Πρόγραμμα «ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ στην Ιστορία, την Αρχαιολογία και την Ιστορία της Τέχνης» έχει εκπαιδεύσει, επί μικρή αμοιβή, εκατοντάδες φιλομαθείς πολίτες στην Ιστορία, την Αρχαιολογία και την Ιστορία της Τέχνης, ενώ μέλη του έχουν διδάξει, κατά την τελευταία δεκαετία, δωρεάν, κύκλους Ιστορίας επί 2.300 ώρες σε πενήντα περίπου χώρους της χώρας (ανάμεσά τους, φυλακές και χώρους απεξάρτησης).
Αυτός ο ασύλληπτος όγκος δουλειάς έχει επιτευχθεί από, αναλογικά, ελάχιστους αφοσιωμένους και ταγμένους διδάσκοντες μέσα στις καθόλου ευνοϊκές συνολικές πανεπιστημιακές συνθήκες της χώρας όπου, επί δεκαετίες ολόκληρες, η ανομία, οι βανδαλισμοί, η μουτζούρα, η ακαθαρσία, οι καταλήψεις, η καθημερινή αυθαιρεσία έκνομων και βίαιων ομάδων υπονομεύουν το πανεπιστημιακό έργο, κλίμα και ήθος.
Τα λιγότερο από πενήντα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος, με τη βοήθεια επίσης ευάριθμων μελών ΕΔΙΠ και διοικητικών, είναι αυτοί που κατάφεραν να κάνουν τη διαφορά εργαζόμενοι ανιδιοτελώς για το κοινωνικό καλό.
Σε ένα Τμήμα που διαθέτει περισσότερους από 3.500 φοιτητές (το ένα τρίτο μόνον περίπου των οποίων είναι οι της κανονικής φοιτήσεως, οι δε υπόλοιποι ανήκουν στους γνωστούς «αιώνιους») καθώς το ΕΚΠΑ εκπαιδεύει ένα, αναλογικά, τεράστιο ποσοστό των φοιτητών της χώρας -οι οποίοι εγγράφονται σε αυτό όχι μόνον μετά από τις εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά και μετά από μετεγγραφές που, κάθε χρόνο, καταφέρνουν να εκτοξεύσουν τους αριθμούς στα ύψη.
Πράγμα που σημαίνει πως οι διδάσκοντες που προσφέρουν το εντυπωσιακό ερευνητικό και επιστημονικό έργο που μόλις εκθέσαμε, έχουν επιπλέον να διδάσκουν επί πολλές ώρες, να διορθώνουν στα υποχρεωτικά μαθήματα εκατοντάδες γραπτά ανά εξεταστική περίοδο, και να καλύπτουν τις ανάγκες για εικοσαμελή σεμιναριακά υποχρεωτικά μαθήματα για ανήκουστα πολλούς φοιτητές. Διδακτικές υποχρεώσεις που, μόνον αυτές, θα γονάτιζαν κάθε πανεπιστημιακό σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Παλιά η ιστορία αυτή στη χώρα μας. Μέσα στη διάλυση, στον παραλογισμό, στη σήψη, στο χάος, στην ανομία και στη στρεψοδικία, υπάρχει μια Ελλάδα που εργάζεται αφοσιωμένα, ανιδιοτελώς και πεισματικά κάτω από τις πιο παράλογες και αντίξοες συνθήκες. Μια Ελλάδα του πάθους, των οραμάτων. Των θαυμάτων!
