Με όσα συμβαίνουν γύρω μας, καθημερινά, τραγικά, καταστροφικά, υπέροχα, αδιάφορα, μικρά και μεγάλα, αυτά που επηρεάζουν την ψυχολογία και τη ζωή μας, η εύκολη οδός είναι αυτή του θαυμασμού ή του αφορισμού προσώπων, ιδεολογιών, λόγων και έργων. Οι πολιτικοί και η πολιτική είναι αυτά που βλέπουμε σε πρώτο πλάνο. Το ερώτημα είναι πώς τα βλέπουμε, μέσα από ποια φίλτρα και πιο πρίσμα…
Υπάρχει μια ρήση που λέει «Αλλάζοντας τις λέξεις μας μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο»… Πράγματι, οι λέξεις έχουν ενέργεια και δύναμη, καθώς, πίσω από τις λέξεις κρύβονται οι σκέψεις. Άλλωστε, η βαθύτερη ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης θεμελιώνεται πάνω στα δυο αυτά βάθρα, τη σκέψη και τη λέξη (ομιλία ή λόγο). Το νόημα των λέξεων αποκρυσταλλώνει αντιλήψεις που διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις μας, καθοδηγούν τη συμπεριφορά μας και, τελικά, δημιουργούν τον κόσμο μας. Έχουν την ικανότητα να γκρεμίζουν τείχη και να χτίζουν γέφυρες, να βοηθούν, να θεραπεύουν, να εξευγενίζουν και να ανυψώνουν τον άνθρωπο, ή, να αναμοχλεύουν πάθη και να πυροδοτούν διαμάχες, να προσβάλλουν, να πληγώνουν να βλάπτουν, να υποβαθμίζουν, να ταπεινώνουν, να ευτελίζουν. Η δύναμή τους προκύπτει από τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις όταν τις διαβάζουμε, τις μιλάμε ή τις ακούμε. Όντας τα σήματα της σκέψης μας κατασκευάζουν την εικόνα που έχουμε για τους άλλους και τον κόσμο. Αλλάζοντας, έτσι, τις λέξεις, αλλάζουμε και την εικόνα… Οι κατάλληλες λέξεις (λόγος) κάνουν, λοιπόν, όλη τη διαφορά! Μπορούμε να επιλέξουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη εποικοδομητικά με λόγια ενθάρρυνσης ή καταστροφικά με λόγια απόγνωσης.
Από τις σκέψεις-λέξεις αυτές προέκυψε το περιεχόμενο αυτού του τεύχους μας. Αν πολιτικοί και δημοσιογράφοι αλλάξουν τις «λέξεις» τους (το λόγο τους), με τη σειρά του θα τις αλλάξει και ο πολίτης. Αλλάζοντας το «πρίσμα» μέσα από το οποίο βλέπουμε τα πράγματα, αλλάζουμε την κοινωνία μας…
Η συγκυρία για τη διαλεκτική στη «θεματική» μας είναι η πλέον κατάλληλη, καθώς βρισκόμαστε στο δρόμο προς τις εθνικές βουλευτικές εκλογές. Κυρίαρχο ζήτημα στα μέρη μας παραμένει η πόλωση με ένα «γιατί ξανά;» να πλανάται πάνω από τη σκέψη πολλών πολιτών που έχουν κουραστεί σε αυτό το μονότονο και αδιέξοδο για το κοινό καλό μοτίβο. Όταν η οξύτητα και οι συγκρούσεις γίνονται περιεχόμενο της πολιτικής με ευθύνη των πολιτικών ταγών, τότε ο δρόμος γίνεται δύσβατος, κακοτράχαλος. Συζητάμε, λοιπόν, πως θα υπερβούμε αυτές τις τακτικές με οράματα για μια άλλη πολιτική αντίληψη και έκφραση, με ένα πολιτισμένο και ουσιώδη πολιτικό διάλογο. Αναζητούμε θέσεις αξιόλογων ανθρώπων για το πως θα θέλαμε την προεκλογική περίοδο, τι να ακούμε από τους πολιτικούς, ποια πολιτική πρέπει να πρεσβεύουν, ώστε να πείσουν εαυτούς και αλλήλους ότι έχουν ρόλο χρήσιμο στην κοινωνία. Γιατί, αν το θέλουν μπορούν.
Ασφαλώς, τα μέσα ενημέρωσης έχουν το δικό τους ρόλο-κλειδί σε όλο αυτό το σκηνικό, δημιουργώντας και όχι αντικατοπτρίζοντας απλώς τα γεγονότα… Οι ειδήσεις υποτίθεται ότι είναι ένας καθρέφτης για τον κόσμο, αλλά ο κόσμος είναι πολύ μεγάλος για να χωρέσει στον …καθρέφτη μας. Το θεμελιώδες που κάνουν τα μέσα ενημέρωσης όλη μέρα, κάθε μέρα, είναι να αποφασίζουν τι θα καλύψουν, να αποφασίζουν, δηλαδή, τι είναι αξιόλογο για είδηση. Και, εδώ είναι το δίλημμα: το να αποφασίζεις τι θα καλύψεις σημαίνει ότι γίνεσαι ο διαμορφωτής των ειδήσεων και όχι ένας καθρέφτης που κρατάει ψηλά τις ειδήσεις. Κάνει τους δημοσιογράφους ηθοποιούς και όχι παρατηρητές. Αυτό λειτουργεί ως κακοδαιμονία, συχνά, χειρότερη από εκείνη των ακραίων πολιτικών που αντιμετωπίζουν το κοινό θεατρικά, ηθοποιίστικα, ψεύτικα… Με τις «λέξεις», λοιπόν, διαμορφώνουν όχι μόνο τις ειδήσεις αλλά και τις εκλογές, και, κατά συνέπεια χειραγωγούν το λαό, τη χώρα.
Η καλλιέργεια των λέξεων δεν εξυψώνει μόνο το άτομο αλλά ενισχύει και τη δημοκρατία ως πολίτευμα. Κάθε πρόταση, διαφωνία, αμφισβήτηση ή συναίνεση για να είναι γλωσσικά δομημένες χρειάζονται τις αντίστοιχες έννοιες-λέξεις ώστε να αποδίδουν με ακρίβεια τον πυρήνα των θέσεων. Η δημοκρατία προϋποθέτει το διάλογο, την πειθώ και το επιχείρημα. Οι τρεις αυτοί πυλώνες της δημοκρατίας οικοδομούνται με δομικά υλικά τις λέξεις. Λέμε, λοιπόν, εμείς πως όταν ο πολίτης συμμετέχει ενεργά και θετικά στις πολιτικές διεργασίες, ασκείται στην πειθώ και γυμνάζεται στο επιχείρημα, στην απόδειξη και στη δύναμη της λογικής.
Καλούμαστε, συνεπώς, να βάλουμε σε σειρά σκέψεις και λέξεις που θα μας οδηγούν σε λύσεις, ώστε να κρίνουμε τα πρόσωπα και τις πράξεις τους, τα ίδια τα γεγονότα, ρεαλιστικά, χωρίς φόβο και πάθος, δίχως αγκυλώσεις και προκαταλήψεις, νηφάλια, ψύχραιμα. Αν αναλογιστούμε όλοι τη δύναμη των λέξεων μας, ίσως, επιλέξουμε να αφήσουμε ένα σημάδι που θα διαρκέσει μια ζωή.
«Προσέξτε τις σκέψεις σας, γιατί γίνονται λέξεις. Τις λέξεις σας γιατί γίνονται πράξεις. Τις πράξεις σας γιατί γίνονται ο χαρακτήρας σας και τον χαρακτήρα σας γιατί γίνεται το πεπρωμένο σας» (Λάο Τσε).
